Op uitnodiging van het Turkse Ministerie van Familiezaken en Sociaal Beleid woon ik samen met mijn Venlose collega's Karen in 't Zandt Lommen (Veiligheidshuis Venlo) en Gijs Simons (casemanager huisverbod Mutsaersstichting) een expertmeeting bij over hulp aan daders. Er zijn nog twee internationale experts aanwezig: Dr. Ewa Buzawa uit de Verenigde Staten en Dr. Nikola Graham uit Engeland. De ontvangst in het meer dan luxueuze JP Marriotthotel geeft al aan dat wij ons in hoog gezelschap bevinden: de Staatssecretaris van Familiezaken, Directeuren van diverse Ministeries, Professoren van verschillende Universiteiten, Hoge officieren van de Politie, Hoge Officials van Rechtbanken en het Openbaar Ministerie, Directeuren van Vrouwenopvang, de Turkse vertegenwoordiger van de UNFDP, etc.
De aanpak van huiselijk geweld in Turkije
Het is een gezelschap dat elkaar, naar ik begrijp, enkele keren per jaar ontmoet om met elkaar te spreken over de aanpak van huiselijk geweld in Turkije. De staatssecretaris en de directeur van het Ministerie van Familiezaken gaan ieder uitgebreid in op wat er tot op heden in Turkije in gang is gezet, en dat lijkt niet gering: de wetgeving die vrouwen beschermt tegen geweld is op orde, er zijn de afgelopen 6 jaar overal in het land opvanghuizen voor vrouwen opgericht. Er is een nieuw Nationaal Actieplan geschreven om het geweld tegen vrouwen te stoppen voor de periode 2012-2015 (het tweede NAP). En het wapenfeit van het afgelopen jaar is de oprichting van de zgn. 'Koza's' in iedere grote stad/provincie: een soort kruising tussen een steunpunt huiselijk geweld en een family justice centre, waar ook monitoring gegevens worden verzameld over de hulpvraag. Een belangrijke pijler in het beleid is het streven naar gelijkheid/gelijkwaardigheid tussen vrouwen en mannen (zo moeten schoolboeken worden gescreend/herschreven).
De implementatie blijft achter
Maar, hoor ik uit de reacties van de aanwezigen en van de ambtenaren: op papier ziet alles er prima uit, maar de implementatie blijft steken in de goede voornemens. Er is groot gebrek aan budget en de regering lijkt er weinig voor te voelen om geld vrij te maken. Er klinkt in alle bijdragen frustratie door (iedereen krijgt 5 minuten spreektijd om zijn zegje te doen). Men spreekt over de noodzaak van preventie en educatie, het maatschappelijk doorbreken van de scheve machtsverhouding tussen man en vrouw, de noodzaak van training en coaching van professionals, van het ontbreken van daadwerkelijk straffen van daders door politie en justitie. Uiteindelijk komen we bij het doel van deze dag: welke mogelijkheden zijn er om plegers weer in het gareel te helpen? Kan Turkije leren van internationale ervaringen?
Internationale voorbeelden van hulp aan plegers
De bijdrage van de Amerikaanse gaat vooral over het ontbrekende effect van daderprogramma's en het belang van onderzoek en monitoring. Zij heeft veel onderzoek gedaan en schetst hoe de VS is doorgeschoten in haar drang/dwangmodel. Zij adviseert mannen die werken vooral te laten schrikken door een arrestatie (in de VS bewezen effectief) en daarnaast in te zetten op de 'dangerous offenders', mannen die een groot strafblad hebben (bewezen relatie met HG).
De Engelse expert schetst hoe zij onderzocht heeft dat agressieregulatieprogramma's gebaseerd op het sinds de jaren zeventig gehanteerde Duluth model niet effectief is. Zij heeft een nieuw programma ontwikkeld, gebaseerd op het gegeven dat plegers van huiselijk geweld in bijna 100% van de gevallen zelf slachtoffer zijn geweest van kindermishandeling. De (niet behandelde) trauma's die destijds zijn opgelopen vertalen zich naar het volwassen gedrag en vormen nu de aangrijpingspunten voor behandeling (onder de titel 'innerstrength'). Zij geeft aan dat onder deze groep mannen 'emotionele armoede' een kern is – mannen kennen alleen woede als emotionele uitingsvorm en kunnen geen woorden geven aan dichtbij liggende emoties als angst of verdriet. De eerste groep die zij op deze basis behandeld heeft reageerde positief. Interessant!
Onze bijdrage focust op de ontwikkeling van het hulpverleningsperspectief van 'individueel' naar
'systeemgericht' , de multifocale analyse van het gezin, onze inzet op ketensamenwerking en de benodigde coordinatiemechanismen tussen justitie en zorg om voor iedere situatie een passende aanpak in te zetten. Het Veiligheidshuis in Venlo en hun Code Rood aanpak is daarvan een indrukwekkend voorbeeld. Ook het Oranje Huis is een mooi voorbeeld van hulp op maat aan alle leden van het gezin in een open en veilige omgeving. Dit zgn. 'Dutch Model' of beter, deze 'systeemgerichte aanpak' krijgt in de middag veel steunbetuiging van de aanwezigen. Men is te spreken over de visie dat er geen standaardoplossingen zijn en dat ieder gezin een eigen, passende aanpak krijgt. Ook de consequente risicoscreening en de krachtgerichte aanpak spreken aan.
Er zijn wel wat bedenkingen over de overdraagbaarheid: de positie van mannen is in Turkije fundamenteel anders en ook betekent het nogal wat voor de scholing van de professionals en de organisatie van de ketensamenwerking. Uiteindelijk zal er een eigen 'Turks model' gemaakt moeten worden, maar dat dit gebaseerd moet worden op een systeemgerichte benadering met 'passende hulp op maat' is de algemene conclusie van de dag.
De staatssecretaris laat ons weten zeer geinteresseerd te zijn in het Oranje Huis en deze te willen bezoeken. Ook is er veel interesse over de organisatie van de samenwerking tussen zorg en justitie. Duidelijk wordt dat
deze dag vervolgd zal worden met een bezoek van een hoge Turkse delegatie aan Nederland
Geen opmerkingen:
Een reactie posten