vrijdag 11 april 2014

Safe Return in Bulgarije: Krachtgericht trainen in Bulgarije: “Krachten? Ik?! Hoezo?!”

Bijdrage van Trijntje Kootstra vanuit Sofia, Bulgarije
11 april 2014

Drieëntwintig maatschappelijk werkers en psychologen van Animus hebben zich op donderdag 10 april verzameld voor de training Safe Future in Hotel Rila in Sofia. Ooit een communistisch bolwerk, waar de Bulgaarse partijelite (het ‘politbureau’) genoot van de lichte zalen en ruime balkons, getuigt het hotel nu vooral van vergane glorie. Met WiFi, dat wel, en meer dan dat heeft de moderne mens niet nodig.

We zien veel jonge gezichten in de zaal, maar ook wat oudere, medewerkers van het Crisiscentrum van Animus, van de ‘Moeder en Kind’ afdeling, van de telefonische hulpdiensten voor slachtoffers van geweld en de Kindertelefoon. Het gemiddelde opleidingsniveau is heel hoog (de meesten hebben een master’s degree) en de dames (er werkt slechts een enkele heer voor Animus) hebben hun theorie goed op orde. Er is dan ook meteen herkenning als we spreken over ‘strength based methods’.


We beginnen met het benoemen van onze eigen krachten en wat de deelnemers al gebruiken aan krachtgericht werken in hun dagelijkse praktijk. Wat opvalt is de bescheidenheid, vooral als het gaat om het benoemen van de eigen krachten. Er ontstaat enige discussie of dit nu ‘typisch Oost-Europees’ is of ‘gewoon’ vrouwen eigen. De waarheid zal wel ergens in het midden liggen. Wat in ieder geval als een paal boven water staat is dat de methodiek aanslaat. We oefenen vandaag met het benoemen van de eigen krachten op een zelfgemaakte briefkaart en het maken van een eigen krachteninventarisatie, die dus over jouzelf als mens en als hulpverlener gaat. Eén van de hulpverleners merkt op dat dit zeer ongemakkelijk voelt en dat ze opeens begrijpt hoe dit voor een cliënt moet zijn die de hulpverlener nog maar nauwelijks kent, maar vaak wel heel intieme details met haar deelt. Dat is natuurlijk precies de ‘verborgen agenda’ van deze oefening J.

Ook de oefening over de zes basisprincipes van krachtgericht werken roept de nodige discussie op. Heel opvallend gebeurt precies hetzelfde als twee weken geleden in Nigeria: leuk en aardig allemaal, maar: ‘The client is in charge’?! Of zoals een deelnemer verwoordt: ‘Ja maar, moet je haar dan geen alternatieven geven als het overduidelijk is dat ze de verkeerde keuzes maakt?’ De trainers Julia Tchikhatcheva en Danijela Petrovic- Dadic leggen uit dat dit principe ook in Nederland nog regelmatig ongemak oproept, omdat je als hulpverlener zo graag wilt helpen en –stiekem- vaak ook nog wel denkt dat je het beter weet dan de cliënt zelf. Danijela doet aan de hand van een oefening voor hoe je een cliënt met vragen zelf tot een bepaalde conclusie kunt laten komen, zonder dat je het als hulpverlener allemaal voorkauwt en het jouw oplossing wordt in plaats van de hare. Dit werkt heel verhelderend!

De deelnemers aan de training kennen elkaar soms helemaal niet, omdat ze voor andere afdelingen van Animus werken of nog erg nieuw zijn in het werk en het is mooi om te zien hoe deze training verbindend werkt. Sowieso valt ons op hoe collegiaal men is onder elkaar. Animus besteedt heel veel tijd en energie aan intercollegiale intervisie en supervisie en dat is te merken.

In een andere oefening worden prachtige kaarten gemaakt waarin de eigen krachten naar voren komen. Het is duidelijk dat er binnen Animus veel creatief wordt gewerkt! Ook wordt gewerkt met woorden die herstel (‘recovery’) stimuleren of juist  belemmeren (‘non-recovery’). Wat ook opvalt is dat het de deelnemers duidelijk moeite kost om de krachteninventarisatie positief te formuleren en daar ‘krachtbronnen’ aan te verbinden, vooral als het om het hier en nu gaat. Naar het verleden kan men met een mild oog kijken en naar de toekomst vol verwachting, maar in het hier en nu zijn de vrouwen vooral heel kritisch op zichzelf en is het niet snel goed. Wat ze allemaal niet kunnen hoef je ze niet uit te leggen, maar waar ze goed in zijn en hun kracht uit halen, vinden ze een stuk lastiger. Met veel humor en een grote spiegel bereiken de trainers dat krachten die ‘heel gewoon’ worden gevonden, toch worden benoemd en op waarde geschat.

’s Avonds praten we nog even na met Nadia Kozouharova, national coordinator van het La Strada Programma van Animus, die ook één van onze ‘key persons’ in het Safe Return project is. Zij is heel tevreden met het resultaat van het trainingsprogramma en geeft ook aan dat het de medewerkers aan het denken heeft gezet over hun eigen professioneel handelen, precies wat we proberen te bereiken. Of zoals één van de deelnemers het verwoordde: “You need a special attitude to do this and you will really need to build a relationship of trust with your client to make this happen.”

Morgen (vrijdag 11 april) gaan we een nieuwe krachteninventarisatie maken, maar nu vanuit het perspectief van een cliënt waarmee ze in de praktijk hebben gewerkt. Vervolgens wordt daar een actieplan aan gekoppeld en als we tijd hebben, werken we ook nog met ecogrammen, waarin het netwerk van een cliënt in beeld wordt gebracht. Morgen is ook alweer de laatste dag van dit werkbezoek (we vertrekken zaterdagochtend heel vroeg) en het is ongelooflijk hoe snel deze week voorbij is gevlogen!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten